Ubezpieczenie kredytu hipotecznego – co warto wiedzieć?

Ubezpieczenie kredytu hipotecznego to szeroka kategoria, która obejmuje różnego typu ubezpieczenia wykupywane wraz z kredytem hipotecznym. Niekoniecznie muszą one dotyczyć samego kredytu – mogą też dotyczyć samej nieruchomości (w tym przypadku bank może wymagać cesji środków uzyskanych z ubezpieczenia na jego rzecz w ramach zabezpieczenia kredytu).

Ubezpieczenie kredytu hipotecznego może obejmować różne ryzyka:

• ubezpieczenie na życie – wypłata w przypadku śmierci kredytobiorcy, która pozwala spłacić część lub całość zobowiązania,
• ubezpieczenie od poważnych chorób – zazwyczaj obejmuje schorzenia zagrażające życiu, jak nowotwory czy białaczka,
• ubezpieczenie od utraty pracy – chroni w sytuacji nagłego zwolnienia, z wyłączeniem odejścia dobrowolnego czy dyscyplinarnego,
• ubezpieczenie nieruchomości – zabezpiecza przed szkodami wynikającymi z pożaru, powodzi lub innych zdarzeń losowych.

W zamian za zapłacenie określonej kwoty, ubezpieczyciel zobowiązuje się wypłacić bankowi czy to stałą sumę, czy część procentową długu pozostałego do spłaty, po spełnieniu warunków wskazanych w polisie. Ubezpieczenie może być opłacone z góry przy podpisywaniu umowy kredytowej lub w formie comiesięcznych rat.

Wybierając ubezpieczenie do kredytu hipotecznego, warto dokładnie przeanalizować:

• zakres ochrony – sprawdź, jakie zdarzenia obejmuje polisa i czy odpowiada to realnym ryzykom (np. choroba, zdarzenia losowe, utrata pracy),
• wyłączenia odpowiedzialności – to sytuacje, w których ubezpieczyciel nie wypłaci świadczenia; często mają kluczowy wpływ na realną wartość ochrony,
• sposób i wysokość wypłaty świadczenia – czy polisa pokryje całość zadłużenia, jego część procentową, a może tylko określoną kwotę,
• koszt ubezpieczenia – zarówno miesięczny, jak i jednorazowy; porównaj różne oferty, zwłaszcza jeśli bank dopuszcza wybór zewnętrznego ubezpieczyciela,
• wymogi banku – ubezpieczenie musi spełniać minimalne warunki akceptowane przez kredytodawcę, zwłaszcza w przypadku polis dotyczących nieruchomości,
• okres ochrony – upewnij się, czy polisa obejmuje cały okres kredytowania, czy wymaga odnawiania.

Ciężko jest jednoznacznie wskazać, ile kosztuje ubezpieczenie kredytu hipotecznego. Wynika to bowiem między innymi z takich kwestii, jak kwota kredytu i okres spłaty zobowiązania. Nie bez znaczenia są także warunki ubezpieczenia (na przykład to, jaka dokładnie kwota zostanie wypłacona i po spełnieniu jakich wymagań) – im będą one lepsze, tym zazwyczaj wyższa będzie za nie opłata.

Znaczenie ma też między innymi wiek i stan zdrowia kredytobiorcy, szczególnie jeśli chodzi o ubezpieczenie na życie, czy też od zachorowania lub utraty pracy. W przypadku ubezpieczenia samej nieruchomości, kluczowy będzie jej wiek i stan, a także teren, na którym się ona znajduje. To, gdzie nieruchomość jest ulokowana, wpływa bowiem na prawdopodobieństwo jej uszkodzenia.

Jeśli dom lub mieszkanie zostało wybudowane na terenie podmokłym, zagrożonym powodzią, jest większa szansa, że dojdzie do uszkodzenia budynku i ubezpieczyciel będzie musiał wypłacić ubezpieczenie. W związku z tym koszt takiego ubezpieczenia na tym terenie może być wyższy.

Ubezpieczenie przy kredycie hipotecznym od śmierci, nazywane też ubezpieczeniem na życie, jest jednym z najczęściej spotykanych zabezpieczeń przy tego typu kredytach. Jest ono stosowane szczególnie w przypadku, kiedy zobowiązanie zaciąga pojedynczy kredytobiorca, a nie dwie osoby lub więcej. Dzięki takiemu zabezpieczeniu bank ma pewność, że nawet w najgorszym przypadku otrzyma przynajmniej część swojej należności.

Warto wskazać, że ubezpieczenie kredytu hipotecznego od śmierci jest korzystne nie tylko z punktu widzenia banku, ale też kredytobiorcy. Wraz ze śmiercią kredytobiorcy, dług nie znika, a przechodzi na spadkobierców wraz ze spadkiem.

W praktyce oznacza to, że jeśli spadkobiercy będą chcieli przejąć nieruchomość wciąż obciążoną hipoteką, spadnie na nich obowiązek dalszego regulowania kredytu. Dzięki ubezpieczeniu na życie, można uniknąć takiego scenariusza częściowo lub nawet w całości, w zależności od dokładnych warunków ubezpieczenia i kwoty pozostałej do spłaty.

Ubezpieczenie kredytu hipotecznego nie jest ustawowo obowiązkowe. Zgodnie z art. 9 ustawy o kredycie hipotecznym, kredytodawca nie może zmuszać konsumenta do zakupu dodatkowych produktów w związku z kredytem, z wyjątkiem rachunku do obsługi kredytu.

Banki mogą jednak wymagać od klienta ubezpieczenia nieruchomości lub innych polis (np. na życie, od utraty pracy), przy czym klient może wybrać dowolnego ubezpieczyciela spełniającego minimalne warunki.

W praktyce większość instytucji wprowadza takie wymagania, a w niektórych przypadkach uzyskanie pozytywnej decyzji kredytowej może być uzależnione od zawarcia odpowiedniego ubezpieczenia, choć teoretycznie możliwe jest negocjowanie alternatywnych zabezpieczeń.

Powyżej już zasygnalizowano, że ubezpieczenie kredytu hipotecznego nie musi zostać zawarte z samym bankiem czy współpracującą z nim instytucją, ale warto dokładniej tę kwestię omówić. Bank udzielający kredytu z pewnością będzie chciał zaoferować klientowi swój własny produkt ubezpieczeniowy, ale kredytobiorca może również wybrać analogiczne ubezpieczenie w innym towarzystwie ubezpieczeniowym i nie powinno spowodować to odrzucenia jego wniosku kredytowego.

Przez analogiczne ubezpieczenie należy rozumieć takie, które spełnia przynajmniej minimalne warunki ubezpieczenia, które jest skłonny zaakceptować kredytodawca (ale może też być lepsze). Czyli, jeśli na przykład bank wymaga ubezpieczenia nieruchomości na wypadek pożaru, takie zdarzenie powinno być pokrywane również przez niezależną firmę ubezpieczeniową. Dodatkowo ubezpieczenie może również pokrywać np. powódź.

Masz prawo zrezygnować z ubezpieczenia kredytu hipotecznego w ciągu 30 dni od podpisania polisy, bez konieczności uzasadniania decyzji. Ale co ważne – musisz liczyć się z tym, że bank może w takiej sytuacji zmienić warunki kredytu, np. podwyższając oprocentowanie lub wymagając dodatkowego zabezpieczenia. Dlatego każda decyzja o rezygnacji powinna być dobrze przemyślana i skonsultowana z doradcą bankowym.

Ubezpieczenie kredytu hipotecznego to dodatkowe zabezpieczenie zarówno dla banku, jak i dla kredytobiorcy. Może obejmować różne ryzyka, takie jak śmierć kredytobiorcy, poważne choroby, utrata pracy czy zniszczenie nieruchomości. Koszt polisy zależy od kwoty kredytu, okresu spłaty, wieku i stanu zdrowia kredytobiorcy oraz lokalizacji i stanu nieruchomości.

I chociaż ubezpieczenie nie jest ustawowo obowiązkowe, banki często wymagają jego zawarcia jako warunku przyznania kredytu lub utrzymania pozytywnej decyzji kredytowej. Kredytobiorca może wybrać ubezpieczenie oferowane przez bank lub analogiczne w innym towarzystwie, pod warunkiem spełnienia minimalnych wymagań banku.

Prawo daje również możliwość odstąpienia od polisy w ciągu 30 dni od jej podpisania, jednak taka decyzja może wiązać się ze zmianą warunków kredytu, np. podwyższeniem marży lub koniecznością dodatkowego zabezpieczenia. Dlatego wybór i ewentualna rezygnacja z ubezpieczenia powinny być dobrze przemyślane i skonsultowane z doradcą bankowym.