Czy za długi można iść do więzienia?

Wbrew pozorom fraza, czy za długi można iść do więzienia, jest dość często wyszukiwana przez internautów, a odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ wszystko zależy od konkretnej sytuacji, a także rodzaju długu. Standardowo, jeżeli mamy opóźnienie w spłacie kredytu, nie musimy martwić się o to, że trafimy do więzienia. Wówczas jednak musimy liczyć się z tym, że brak terminowej spłaty rat, spowoduje, że bank wyśle do nas tzw. monit, który będzie wiązał się już z pewnymi konsekwencjami finansowymi. 

Dodatkowo wszelkie opóźnienia w spłacie kredytu powodują, że dane te są odnotowywane w BIK-u, czyli Biurze Informacji Kredytowej. W związku z tym, nawet kiedy zobowiązania zostaną już spłacone, a my będziemy starali się o kolejne finansowanie, istnieje duża szansa na odrzucony wniosek o kredyt, ponieważ bank nie będzie uważał nas za wiarygodnego kredytobiorcę, skoro już kiedyś mieliśmy opóźnienie w spłacie.

Co do zasady za niespłacone pożyczki lub kredyty w terminie nie trafimy do więzienia. Jednak z tej najsurowszej sankcji wobec niesolidnych dłużników korzysta się w pewnych sytuacjach. Więzienie dotyczy więc ściśle określonych długów, a także zachowań, jakich mógł dopuścić się dłużnik.

W przypadku braku terminowej spłaty zobowiązań takich jak kredyty i pożyczki nie musimy martwić się o to, że pójdziemy do więzienia. Wówczas jedną z konsekwencji może być na przykład odrzucony wniosek o kredyt hipoteczny. Istnieje jednak lista przewinień, za które grozi więzienie. Niespłacenie długów związanych z regulacją podatku, niezapłacenie kary grzywny czy niepłacenie alimentów to najczęstsze przyczyny, które mogą doprowadzić do zasądzenia dłużnikowi kary więzienia. Lista przewinień, za które grozi pobyt za kratkami, jest oczywiście dłuższa.

W sytuacji, kiedy mamy problemy finansowe i spłacanie pożyczki lub kredytu w terminie jest dla nas dużym wyzwaniem, możemy skorzystać z szeregu opcji, takich jak na przykład zawieszenie spłaty kredytu. Banki starają się odpowiadać na potrzeby swoich klientów i wszelkie problemy załatwiać z nimi polubownie. Inaczej jest w sytuacji, kiedy klient wyłudzi pożyczkę. Wtedy musi liczyć się, z tym że może trafić za swoje czyny do więzienia. Zgodnie z artykułem 297 Kodeksu karnego osoba, która dopuściła się wyłudzenia pożyczki lub kredytu podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Oszustwo kredytowe uwzględnione jest również w artykule 286 Kodeksu karnego i za taki czyn przewiduje się karę od 6 miesięcy pozbawienia wolności do 8 lat. Za wyłudzenie pożyczki uznaje się na przykład posługiwanie się podrobionym dokumentem lub przedstawienie fałszywego zaświadczenia o zarobkach, a także poświadczenie nieprawdy.

Kolejną sytuacją, w przypadku której można iść do więzienia za długi, jest ta, gdy nie spłacamy alimentów w terminie. Zgodnie z artykułem 209 Kodeksu karnego, jest to przestępstwo, kiedy dłużnik nie płaci takich świadczeń od co najmniej trzech miesięcy lub gdy dług przekroczył trzykrotność miesięcznych alimentów. W praktyce jednak list gończy za długi alimentacyjne wystawiany jest zazwyczaj po dłuższym czasie. Dłużnik alimentacyjny powinien wiedzieć, że za niepłacenie alimentów jest ścigany na wniosek pokrzywdzonego, a za niewywiązywanie się z tego obowiązku grozi mu kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat.

Niewywiązywanie się z obowiązków podatkowych to również sytuacja, która może doprowadzić dłużnika do pobytu za kratkami, co reguluje artykuł 54 Kodeksu karnego skarbowego. W przypadku wykroczenia skarbowego podlega się wyłącznie karze grzywny. Jednak jej nieuregulowanie wraz z odsetkami karnymi, jeżeli zostanie potraktowane jako działanie na szkodę Skarbu Państwa, może skończyć się dla dłużnika karą więzienia. Przestępstwa skarbowe to również m.in. niezłożenie deklaracji podatkowej czy celowe zaniżenie dochodów w celu zapłacenia mniejszego podatku.

Zadłużenie osoby prywatnej wobec banku lub instytucji pozabankowej nawet nieterminowo płacone, zazwyczaj nie kończy się dla dłużnika karą więzienia. Jednak w przypadku niepłaconej grzywny, sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Zgodnie z artykułem 25 Kodeksu wykroczeń, kiedy nie zapłacimy grzywny, sąd będzie dochodził spłaty na drodze komorniczej. Jeśli działanie to nie przyniesie oczekiwanych skutków, zaproponowana zostanie kara zastępcza w postaci prac społecznych, jeżeli kwota nie przekroczyła 500 zł, kary aresztu do 30 dni lub pozbawienia wolności do 12 miesięcy.

Utrudnianie egzekucji komorniczej, zgodnie z artykułem 300 Kodeksu karnego, poprzez zatajanie posiadanego majątku lub wyzbywanie się go, również jest zagrożona karą więzienia. Dłużnik, który ukrywa swój majątek lub wyzbywa się go, aby uniknąć odpowiedzialności za długi, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Przepisywanie majątku, który podlega egzekucji komorniczej, na przykład na członków rodziny, jest przestępstwem i w takim przypadku, posiadając nawet niewielkie długi, możemy trafić do więzienia.

Skazanie na karę pozbawienia wolności za długi dotyczy ściśle określonych przypadków. W sytuacji, kiedy mamy zaległości finansowe, nie musimy od razu obawiać się pobytu za kratkami. Istnieje jednak szereg innych konsekwencji, na które się wówczas narażamy. Kara za długi może być różna, w zależności od tego, kogo dłużnikiem jesteśmy. W sytuacji, kiedy nie spłacamy naszego kredytu lub pożyczki w terminie, bank najpierw będzie próbował się z nami skontaktować. 

Jeżeli nie będziemy odbierali telefonów lub maili od tej instytucji, zostanie nam przesłany monit. To wiąże się z pewną opłatą. Oprócz tego już dzień po terminie spłaty raty lub całego zobowiązania zostaną nam naliczane odsetki, które będziemy musieli zwrócić. Dodatkowo bank lub instytucja pozabankowa umieści w Biurze Informacji Kredytowej informacje o tym, że nie spłacamy naszego zobowiązania w terminie, co może negatywnie wpłynąć na naszą historię kredytową i możliwość zaciągnięcia kolejnych zobowiązań. 

W ostateczności bank wypowie nam umowę kredytu, co będzie wiązało się z koniecznością spłaty zobowiązania w całości. Nasz wierzyciel może powierzyć również działania polegające na odzyskaniu należnych pieniędzy komornikowi. To z kolei może skończyć się dla nas zablokowaniem konta, a nawet utratą majątku. Warto spłacać swoje zobowiązania w terminie, aby uniknąć kary za długi i szeregu innych konsekwencji, w tym braku możliwości pozyskania kolejnych kredytów czy pożyczek.