Czy można odfrankować kredyt?

Odfrankowienie kredytu oznacza uznanie za niewiążące klauzul umowy kredytowej dotyczących indeksowania zobowiązania we frankach szwajcarskich. Oznacza to wsteczne przekształcenie kredytu w kredyt złotówkowy przy zachowaniu tego samego oprocentowania.

Dlaczego tak się dzieje? Jeśli rzeczone klauzule są niezgodne z prawem, to przyjmuje się, że już od początku nie obowiązywały, a więc w rzeczywistości cały czas kredyt powinien być spłacany w złotówkach.

Klauzule indeksacyjne zostały zakwalifikowane jako klauzule niedozwolone, ponieważ:

• pozwalają one bankowi na samodzielne ustalanie kursu waluty obcej i zawyżanie kosztu kredytu;
• obarczają kredytobiorców odpowiedzialnością za wahania w wartości franka szwajcarskiego.

Co ważne, po odfrankowieniu kredytu bank zobowiązany jest do zwrotu nadpłat wynikających ze spłacania dotychczas zawyżonych rat kredytu, a także spreadów, czyli nieprawnego zysku banku z tytułu różnic między ceną zakupu i sprzedaży franka. Następnie kredyt spłacać będziemy do końca już w złotówkach. Znacznie mniejsza powinna być jego miesięczna rata, z uwagi na fakt, że do spłaty pozostanie niższa kwota kredytu.

Chociaż wyrok TSUE zdaje się działać na korzyść frankowiczów, nie oznacza on, że każdy z nich zdoła dojść do porozumienia z bankiem i jego kredyt rzeczywiście zostanie odfrankowiony. Banki w dużej mierze nie zgadzają się z postanowieniami Trybunału, w związku z czym mogą nasz wniosek o odfrankowienie zobowiązania po prostu odrzucić. Co należy w takiej sytuacji zrobić?

Nie pozostaje nam nic innego, jak rozstrzygnąć sprawę w sądzie. Warto przy tym skorzystać z usług dobrego prawnika, który ma pojęcie na temat tej konkretnej niszy prawnej, ponieważ w dużej mierze nie będą to sprawy szybkie i łatwe. Potencjalnie może to być mimo wszystko opłacalne rozwiązanie z uwagi na dużą wysokość nadpłaty, której zwrotu możemy się spodziewać, jeśli uda nam się uzyskać w sądzie pomyślne dla nas rozstrzygnięcie sprawy.

Odfrankowienie kredytu i unieważnienie umowy kredytowej to nie to samo, a dwie różne opcje, które dał frankowiczom wspomniany wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wiemy już, na czym polega odfrankowienie kredytu, jak więc działa jego unieważnienie?

Po unieważnieniu kredytu nie spłacamy go dalej, ponieważ dana umowa kredytowa przestaje obowiązywać. Oznacza to, że obie strony – bank i kredytobiorca, muszą rozliczyć się wzajemnie z pożyczonych i otrzymanych środków.

Nie zawsze będzie to korzystne, ponieważ może się okazać, że po dokonaniu wszystkim przeliczeń jesteśmy jeszcze bankowi coś winni, a wtedy będziemy musieli kwotę dopłaty uregulować nie w ratach, a jednorazowo.

Dlatego też powinniśmy przeanalizować, co się nam bardziej opłaca – odfrankowanie kredytu czy unieważnienie umowy kredytowej – na podstawie naszych indywidualnych okoliczności (zwłaszcza tego, ile pożyczyliśmy i ile już oddaliśmy bankowi, a ile jeszcze pozostało nam do spłaty). Trzecim rozwiązaniem jest przewalutowanie kredytu, czyli po prostu przeliczenie kwoty pozostałej do spłaty z franków szwajcarskich na złotówki.

Opłacalność takiej decyzji dyktuje przede wszystkim to, po jakim kursie będzie dokonywane przewalutowanie. Im tańszy będzie w danej chwili frank, tym korzystniejsze będzie przewalutowanie, natomiast w takiej sytuacji nie otrzymamy zwrotu nadpłaconych rat, tak jak w przypadku odfrankowienia kredytu. Z przewalutowania kredytu korzystano głównie przed wyrokiem TSUE, kiedy nie było innej możliwości przekształcenia kredytu we frankach na kredyt złotówkowy.

Możliwość odfrankowienia kredytu to pierwsza poważna szansa na to, aby osoby spłacające kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich mogły pozbyć się tego balastu i przekształcić kredyt na zwykły kredyt złotówkowy. Wszystko z uwagi na fakt, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyznał frankowiczom rację i pozwolił na uznanie klauzul indeksacyjnych za nieważne.

Co prawda dla niektórych dostępna była wcześniej możliwość przewalutowania kredytu, jednak nie zawsze będzie to korzystne rozwiązanie – bank może z tego tytułu obciążyć nas sporymi kosztami, dużo zależy również od tego, jaka jest w danej chwili wartość franka względem złotówki.

Niestety, odfrankowienie kredytu nie jest takie proste, jak chcieliby tego frankowicze. Jeśli będziemy zainteresowani taką opcją, musimy przygotować się na długą i skomplikowaną batalię sądową z bankiem.