W pierwszej kolejności warto wskazać, że nie funkcjonuje formalnie takie świadczenie, jak emerytura po zmarłym mężu czy renta po mężu. Przejęcie emerytury po mężu ZUS definiuje jako pojęcie renty rodzinnej, obejmującej między innymi emeryturę po zmarłym, która może być przyznawana nie tylko współmałżonkowi zmarłego, ale wszystkim uprawnionym członkom rodziny osoby zmarłej. Kto w takiej sytuacji uważany jest za uprawnionego?
- Dzieci (wspólne dzieci zmarłego i wdowy, dzieci jednego z małżonków lub dzieci adoptowane);
- wnuki i inne dzieci przyjęte na wychowanie;
- rodzice;
- wdowa lub wdowiec.
Odpowiedni stopień pokrewieństwa to jednak nie wszystko – jest także wiele innych warunków, które należy spełnić, aby mieć prawo do przejęcia świadczenia.
W przypadku dzieci wspólnych, jednego z małżonków lub adoptowanych, powstaje prawo do okresowej renty rodzinnej, tj. świadczenie będzie wypłacane jedynie do ukończenia 16 roku życia lub 25 roku życia, jeśli dziecko kontynuuje naukę. Jeśli dziecko stało się w tym czasie trwale niezdolne do pracy lub samodzielnej egzystencji, wypłata świadczenia będzie kontynuowana bezterminowo.
Podobne warunki obowiązują wnuki i inne dzieci przyjęte na wychowanie. Obowiązuje jednak również kilka innych, dodatkowych zasad. Po pierwsze, dzieci musiały zostać przyjęte na wychowanie na minimum rok przed śmiercią zmarłego. Wyjątkiem jest sytuacja, w której śmierć nastąpiła w wyniku wypadku. Po drugie, ich rodzice:
- nie żyją i dzieci nie mają po nich prawa do renty lub
- żyją, ale nie są w stanie zapewnić im utrzymania lub
- żyją, ale osoba zmarła lub jej małżonek została wyznaczona przez sąd na prawnego opiekuna.
Rodzice zmarłego mogą liczyć na rentę rodzinną w sytuacji, kiedy byli utrzymywani przez zmarłe dziecko. Ponadto, aby móc przejąć świadczenie, powinni spełniać wymagania stawiane przed wnioskującym o rentę rodzinną wdowcem lub wdową.